Іс-әрекеттің қылмыс екенін жоятын мән-жайлар

     1) 192-баптың 4-1-бөлігіндегі «307-бабында(екінші және үшінші бөліктерінде), 308-бабында (екінші және үшінші бөліктерінде)» деген сөздер «307-бабында (екінші, үшінші және төртінші бөліктерінде), 308-бабында (екінші, үшінші және төртінші бөліктерінде)» деген сөздермен ауыстырылсын;

     2) мынадай мазмұндағы 267-1-баппен толықтырылсын-

     «267-1 бап. Халықаралык іздестіруді жариялау

     1. Халықаралық іздестіруді жариялауға  негіздер болған кезде қылмыстық  қудалау органы айыпталушыға  халықаралық іздестіру жариялау  туралы прокурор санкция берген  жеке қаулы шығарады. 

     2. Қазақстан Республикасының аумағында  қылмыс жасаған және тергеуден  жасырынып жүрген адамға халықаралық  іздестіру жариялауға санкция  беру құқығы бас прокурор мен  оның орынбасарларында болады  ». 

     3. «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы  күрес туралы» 1998 жылғы 2 Шілдеден Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1998 ж., №15, 209-құжат; 1999 ж., №21, 744-құжат; 2000 ж., №5, 116-құжат; 2001 ж., №13-14, 172-құжат; №17-18, 241-құжат; 2002 ж., №17, 155-құжат).

1. 2-баптын, 1-тармағы «пайдалана атырып» деген сөздерден кейін «не мүліктік пайда алу үшін олардың өз өкілеттіктерін өзгеше пайдалануы» деген сөздермен толықтырылсын,
2. 3-бап мынадай редакцияда жазылсын:

     « 3-бап. Сыбайлас жемқорлыққа байланысты құқық, бұзушылық субъектілері

1. Сыбайлас жемқорлыққа байланысты құқық бұзушылықтар үшін осы Занның негізінде мемлекеттік міндеттер атқаруға уәкілетті адамдар мен оларға теңестірілгсн адамдар жауапты болады.
2. Мемлекеттік міндеттерді атқаруға уәкілетті адамдарға:

 
     

1. барлық  лауазымды адамдар. Парламенттің және мәслихаттардың депутаттары, судьялар;
2. Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңдарына сәйкес барлық мемлекеттік қызметшілер жатады.

     3.Мемлекеттік  міндеттерді атқаруға уәкілетті  адамдарға: 1) жергілікті өзін өзі басқару органдарына сайланған адамдар;

     2)заңда  белгіленген тәртіппен Қазақстан  Республикасының Президенттігіне,  Қазақстан Республикасының Парламенті  мен мәслихаттардың депутаттығына  каңдидаттар ретінде тіркелген  азаматтар, сондай-ақ жергілікті  өзін-өзі басқару сайланбалы органдарының мүшелері;

3. жергілікті өзін өзі басқару органдарында түрақты немесе уақытша жұмыс істейтін, еңбегіне ақы Қазакстан Республикасының мемлекеттік бюджет қаражатынан төленетін кызметшілер,
4. мемлекеттік ұйымдарда және жарғылық капиталында мемлекеттің улесі кемінде отыз бес процент болатын ұйымдарда басқару міндеттерін атқаратын адамдар теңестіріледі.

     4.Сыбайлас  жемқорлык құқық бұзушылық субъектілеріне  лауазымды және мемлекеттік міндет  атқаруға уәкілетті өзге де  адамдарды немесе оларға теңестірілген адамдарды сатып алуды жузеге асырушы, сол сиякты оларға заңға қайшы муліктік игіліктер мен артықшылықтар беретін жеке және занды түлғалар да жатады.»;

     3) 4-баптын  4-тармағы мынадай редакцияда  жазылсын-

     «4. Сыбайлас жемқорлық қылмыстар және әкімшілік құқық бұзушылықтар үшін қылмыстық жауаптылықпен жаза, әкімшілік жауапкершілік пен шара тиісінше Қазакстан Республикасының Қылмыстық, кодексінде және Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде көзделеді. »;

     4) 6-баптың 3-тармағы мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:

     «Осы  баптың 1және2 тармақтарында аталған  лауазымды адамдар мен органдар сыбайлас жемқорлық, қылмыстар, әкімшілік  құқық бұзушылықтар жөніңдегі істі, материалды, хаттаманы, ұсынымды жолдаған адамға немесе органға заңдарда белгіленген мерзімде оларды қарау нәтижелері туралы жазбаша хабарлауға міндетті.»;

     5) 11-бапта:

     тақырыбындағы «немесе жекжаттардың» деген  сөздер алып тасталсын;

     1-тармақтағы  «(ата-аналары, ерлі-зайыптылар, аға-інілері,  апа-сіңлілері, балалары) немесе жекжаттары(ерлі-зайыптылардың аға-інілері, апа-сіңлілері, ата-аналары және балалары) » деген сөздер «(ата-аналары, балалары, бала асырап алушылар, асырап алынған балалар, ата-анасы бір және ата-анасы бөлек аға-інілері мен апа-сіңлілері, аталары, әжелері, немерелері) немесе ері (зайыбы)» деген сөздермен ауыстырылсын;

     6} 12-баптың 1-тармағының 10) тармақшасындағы  «бұзу» деген сөз «әлденеше  рет бұзу» деген сөздермен  ауыстырылсын;

     7) 13-баптың 1-тармағы 3) тармақшасының  бесінші абзацындағы: 
          «шетелдік (халықаралық)» және «олардың шетелдік әріптестерінің шақыруы бойынша» деген сөздер алып тасталсын;

     «қоғамдық бірлестіктердің (қорлардың) деген  сөздер           «ұйымдардың» деген сөзбен ауыстырылсын;

     8) мынадай мазмұндағы 13- 1- баппен толықтырылсын:

     «13-1- бап. Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды және сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын  құқық бұзушылықтарды жасағаны үшін тәртіптік жаза қолдану мерзімдері

     1. Мемлекетіік міндеттерді атқаруға уәкілетті адам немесе оған теңестірілген адам сыбайлас жемқорлықпен құқық бұзушылықтар немесе сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын құқық бұзушылықтар жасаған жағдайда, тәртіптік жаза теріс қылық аныкталған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей белгіленеді және жазаны теріс қылық жасалған күннен бастап бір жылдан кешіктіріп қолдануға болмайды.

     2. Қылмыстық іс қозғаудан бас тартқан не қылмыстық, істі қысқартқан жағдайда, бірақ мемлекеттік міндеттер аткаруға уәкілетті адамның не оған теңестірілген адамның әрекеітерінде сыбайлас жемқорлық әкімшілік құқық бұзушылық немесе тәртіптік теріс қылық белгілері болған кезде жаза қылмыстық іс қозғаудан бас тарту не оны қысқарту туралы шешім қабылданған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей қолданылуы мумкін.»;

     9) №14, 15. 16-баптар, 17-баптың 2-тармағы; алып тасталсын.

     4. "Мемлекеттік қызмет туралы" 1999 жылғы 23 шілдедегі Қазакстан  Республикасынын 3аңына (Қазақстан  Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж. №21, 773-құжат, 2001 ж.. №13-14, 170-құжат;  №4, 24-құжат):

     1) 10-бапта:

     3-тармақтағы "(ата-анасы, жұбайы, аға-інісі, апа-сіңлісі, балалары немесе жекжаттары (аға-інілері, апа-сіңілілері, жұбайының ата-аналары мен балалары) " деген сөздер "ата-аналары, балалары, бала асырап алушылар, асырап алған балалар, ата-анасы бір және ата-анасы бөлек аға-інілері мен апа-сіңлілері, аталары, әжелері, немерелері" немесе ері(«зайыбы» деген сөздермен ауыстырылсын;

     мынадай мазмұндағы 3-1-тармақпен толықтырылсын:

     «3-1. Мемлекеттік қызметшілердің жақын  туыстары мен жекжаттарына (жұбайлардың  аға-інілеріне, апа-сіңлілеріне, ата-аналары мен балаларына) қатысты лауазымдық өкілеттіктерін жүзеге асыруына Қазақстан Республикасының заң актілерімен шектеулер көзделуі мүмкін.»;

     4-тармақта

     5) тармақшада «бір жыл» деген  сөздер «екі жыл» деген сөздермен  ауыстырылсын;

     мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын

     «6-1) мемлекеттік қызметке кіргенге дейін  үш жыл ішінде сыбайлас жемқорлық  құқық бұзушылық жасағаны үшін сот  тәртібімен әкімшілік жаза қолданылған;»;

2. 28-баптың 1-тармағында «тиісінше орындамағаны» деген сөздерден кейін «сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны» деген сөздермен толықтырылсын;
3. мынадай мазмұндағы №28-1-баппен толыктырылсын

     «28-1-бап. Сыбайлас жемқорлық құқық, бұзушылықтарды және сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын  құқық бұзушылықтарды жасағаны үшін тәртіптік жаза қолдану мерзімдері

     1) Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарды  немесе сыбайлас жемқорлыққа  жағдай туғызатын құқық бұзушылықтарды  жасағаны үшін тартіптік жаза  теріс қылық анықталган күннен  бастап үш айдан кешіктірілмей  қолданылады және жазаны теріс  қылық жасалған күннен бастап бір жылдан кешіктіріп қолдануға болмайды.

     2. Қылмыстық іс қозғаудан бас  тартқан не қылмыстық істі  қысқартқан жағдайда, бірақ, адамның  әрекеттерін де сыбайлас жемқорлық  тәртіптік теріс қылық белгілері  болған кезде, тәртіптік жаза  қылмыстық іс қозғаудан бас тарту не оны қысқарту туралы шешім қабылданған күннен батап үш айдан кешіктірілмей қолданылуы мүмкін.».

     5.«Қазақстан  Республикасындағы еңбек туралы»  1999 жылғы 10 жел- 
тоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы 
Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., №24, 1068-құжат; 2001 ж., №23, 309-құжат);

     1) 94-баптың 1-тармағы мынадай мазмұндағы 2-1) тармақшамен толықтырылсын:

     2-1) «қатаң сөгіс беруге;»;

     2) мынадай мазмұңдағы 95-1-баппен толықтырылсын:

     «95-1-бап. Сыбайлас жемқорлыққа құқық бұзушылықтар және сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын құқық бұзушылықтар жасағаны үшін тәртіптік жаза колдану мерзімдері

1. Сыбайлас жемқорлық құқық бүзушылық және сыбайлас жемқорлыққа жағдай туғызатын құқық бұзушылықтар жасағаны үшін тәртіптік жаза теріс қылық анықталған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей колданылады және жазаны  теріс қылық жасалған күннен бір жыл кешіктіріп қолдануға болмайды.
2. Қылмыстық іс қозғаудан бас тартқан немесе қылмыстық істі қысқартқан жағдайда, бірақ адамның әрекеттерінде сыбайлас жемқорлық құқық бузушылық белгілері болған кезде, тәртіптік жаза қылмыстық іс қозғаудан бас тарту не оны қысқарту туралы шешім қабылданған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей колданылуы мумкін.».

     6.2001 жылғы 30 қаңтардағы Қазақстан  Республикасының Әкімшілік 
құқық бұзушылық туралы кодексіне (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2001 ж., №5-6, 24-құжат; №17-18, 241-құжат; №21-22, 281-құжат; 2002 ж., №4, 33-құжат; №17, 155-құжат; 2003 ж., №1-2, 3-қүжат; №4, 25-құжат; №5, 30-құжат; №11, №56, 64, 68-құжаттар; №14, 109-к,ұжат; №15, 122, 139-құжаттар);

1. 55-баптың бірінші бөлігі «ал» деген сөзден кейін «сыбайлас жемқорлықпен әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны және (немесе)» деген сөздермен толықтырылсын;
2. 69-бапта;

     екінші  бөлігі «әкімшілік» деген сөзден кейін «сыбайлас жемқорлықпен құкық бұзушылық, сондай-ақ» деген сөздермен толықтырылсын;

     бесінші бөлігіндегі «бір айдан» деген сөздер «үш айдан» деген сөздермен ауыстырылсын;

     3)534-бап  мынадай мазмұндағы ескертумен  толықтырылсын:

     «Ескерту. Мемлекеттік функцияларды аткаруға уәкілетті адамға немесе оған теңестірілген адамға заңсыз материалдық сыйақылар, сыйлықтар, өзге де материалдық игіліктер берген, қызметтер көрсеткен, жеңілдіктер мен артықшылық жасаған жеке, заңды тулғалар, егер мемлекеттік функцияларды атқаруға уәкілетті адамның немесе оған теңестірілген адамның тарапынан өздеріне қатысты бопсалау орын алған болса немесе осы жеке, заңды тулғалар болған жағдай туралы құзіретті органдарға он күн мерзім ішінде өз еркімен мәлімдесе, жауапты болмайды.»;

4. 536-баптағы «он бес» деген сөз «отыз» деген сөзбен ауыстырылсын;
5. 537-бап «бойынша» деген сөзден кейін «құқықтық статистика және ақпарат органдарына», деген сөздермен толықтырылсын.

     Қазақстан Республикасының Президенті :.     Н.НАЗАРБАЕВ Астана, 2003 жылғы қыркүйектің 25-і. №848-11 ҚРЗ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Қолданылған әдебиеттер.

1) Қ.  Р. Қылмыстық кодексі 2003 1-тамыз.

2) Қылмыстық  құқық жалпы бөлім: Алауханов  Е. О. Алматы Жеті жарғы             2001 ж.

3) «Егемен Қазақстан» 2001 жыл.

4) Қ. Р. Конституциясы Қ.Р. 1998 жылғы 7 қазанында № 284 I-заңмен өзгерістер мен толықтырулар еңгізілген ресми мәтін – Алматы: Жеті жарғы, 2002-52 бет.