Қаланың жарнамаларын жасаудың тарихи деректері және теориялық негізідері

            Мына барлық формалар коммуникациялардың теориясының бөлiмдердiң бiрлерi зерттеудiң арқау болады - семиотика.

Жарнамалық коммуникацияның  схемасына қайтып келемiз. Қатынас, коммуникатор қалыптастыра жақсы таныс  алушыға қолданылатын код болған шығуы керек атап өту керек. Коммуникацияның  тиiмдiлiгiне жарбяды. Жарық кодтар биiк  кәсiби деңгейдiң жарнамаларында кездеседi жиi жеткiлiктi. "Winterfresh " ("Қысқы  ЖАЛБЫР ") тыныстан шыныда "аяз  узорларының сағызының қолдануынан  кейiн есiне түсiруге болады. Адамдарда  бұл сөздiң нақты мағынасында  арнайы эффекттердiң арқасында "Flatron -ның теледидарларының жарнамалық ролигiнде  көзбен жамылғы құлайды.

            Жiберушi мiнездемелерге қатысты  тосқауылдармен нақтылы моралдiқ  қоюлар, коммуникатордың заттық  және қаржы мүмкiндiктерi бола  алады. Сыртқы орта мұндай цензура  сүзгiлер жарнамалық қызмет реттейтiн  заңның ерекшелiгi қалыптастыра  алады. Мысалы, 1996 жылдың 1 қаңтарынан "жарнама  туралы"  КР-сы  занына  сәйкес :спiрт және темекi  бұйымдарының ресейлiк дидарындағы  жарнаманың тыйымы.

             Коммуникацияның жүзеге асыруындағы  маңызды орын ұтымды оның каналының  құрастыруында орналасады. Жарнамалық  коммуникацияның каналдарының таңдауының  рөлi және де соншама маңызды,  мәселелермен мынау не қолданбалы  жарнамалық ғылымның табандатқан  бағытымен шұғылданады - медиапланирование.

           (media ағылшынша) коммуникацияның  каналы оның адресатын жiберiлетiн  сигналдың кодтауын моменттен  алынғаннан бастапқа дейiн коммуникацияның  процессiнiң барлық қатысушылары  және ақпарат көздерiн бiрлестiредi. Максимал дәрежедегi каналы берiлетiн  мәлiметтiң идеясы және оны  кодтау үшiн қолданылған нышандарға  сәйкес келуi керек. ЕдҐждигұн  толығырақ сұрақ бұл кiтаптың  тиiстi бөлiмiнде қарап шыққан.

       Коммуникациялар каналдың ең  маңызды мiнездемесi сәйкестiгi оның  ашықтығы болып табылады мақсаттық  дәрiсхана сайланған.

               Басқа мағнада жарнамалық үндеу  бұл үндеуiнiң адресаттарымен  және жарнамалық үндеудi алдында  тұрған маркетинг есептерiнiң  шешiмiне мүмкiндiк туғыза алмайтын  мақсаттық дәрiсхана болып табылмаған  алушылармен қабылданады. Алушылардың  бұл дәрежелерi жарнамалық коммуникацияның  пайдасыз дәрiсханасын құрайды.  Алушылардың көлемiндегi оның секторы  басқа мағнада едәуiр кiшiрейтуге  болғандығыменнен, бұл жарнамада  iс жүзiнде мүмкiн емес құтылу.

               Жарнамалық коммуникацияның тиiмдiлiгi  үлкен дәрежеде тәуелдi болады, жарнамалық  үндеу кiмнiң ауызын салады. Мұндай (немесе қандай болмасын басқа  кейiпкер) адам (коммуникант, communicant, spokesperson, moderator ағылшынша) арашашы осы коммуникацияда  сияқты анықтала алады.

                  Мысалы, мұндай арашашымен әйгiлi  актер немесе актер нақты адам  бола алады. Кристина Орбакайте,  мысалы, - үш -ның қарсы оксиданты  -                Плюс ,ВИАлары, мен бастаушы әйгiлi телехабары - Меньшова юлия өзінің ісi - Levante-ның колготкиi!, актер Наталья Фатеева Суперсистема Шесть -арықтауы үшiн құралды белсене жарнама жасайды, актер Вячеслав Тихонов Жазықтық әншi Ларисасы - "Vitrum " ның витаминдары, эстрадалық орындаушы Дмитрий Маликовтар және Тамара Гвардцители - "Head Shoulders " -ның сабынсуы - "Dirol "-ның сағызын тағы басқалар әйгiлi адамның қолдануының қабылдауы тестимониум атауды арашашы ретiнде алды.

             Профессионализм атақтылықтардың  жарнамасында сол, қабылдануымша  қолданудың екiнiң бiрiмен анықталады "человека-ның бос тұруы" -ның  жинақ түрi бола алады немесе  кадр артындағы дауыс, сонымен  бiрге әр түрлi қиял-ғажайып және  ертегiдей жанды заттар. "Nesquik " -ның какаосының жарнамасынан  квиктерi үй қояны мысал ретiнде  келтiруге болады, Рональд Макдональдтiң  клоуны тағы басқалар.

                Үндеудi мәтiн "озвучивающий" жiберушi және маңғазданылған өкiл болатын арашашы негiзгi ие болуы керек: адалдық, тартымдылық және профессионализм болып табылған.

Адалдық сол, қаншалықты нақты және ақкөңiл анықталады мәлiметтiң  көзiмен дәрiсханамен қабылданады.

Тартымдылықпен  мақсаттық дәрiсханаға үндеудi көз  шығарылған қолайлы әсермен анықталады.

               Бекiтулердiң iстен шығуы ,олардың нығаю процессiндегi коммуникаторының құзыреттiлiгiнiң дәрежесi жақтан. Бiлiмдердiң биiк деңгейiнiң арнайы талап ететiн адамгершiлiк қызметтiң төңiректерiдегiн мәлiмет бұл әсiресе маңызды көз ретiнде.

                Жарнамалық коммуникациядағы (адресаттармен, receiver ағылшынша) алушыларымен сол  нақты адамдар, жарнаманы бастапқы  арналған (target audience ) та мақсаттық  дәрiсхана болып табылады. Әдеттегiдей,  жарнаманың мақсаттық дәрiсханасының  ұғымы фирманың саңылау нарығы  ұғыммен дәл келедi - коммуникатора" . басқа мағнада мақсаттық дәрiсханамен  дегенмен деп аталатын референт  тобы сайлана алады, яғни сол  сатып алу туралы шешiмдер қабылдануда  жанашырлық жасайтын немесе оларға  тiкелей ықпал ететiн адамдар.

                  Қайта кодтауды жүйе алушыны  коммуникатордың жолдауы "расшифровка" -ны қамтамасыз етедi. Ол "Кодов"  сайман нақтылы мәдениетке,  бiлiмi  адресаттың жеке және әлеуметтiк  мiнездемелерiмен толық анықталады, парасаттың деңгейi және тағы  басқалар. тағы сол сияқтылар,  соның iшiнде әзiлшiлдiк сезiмiнiң  бар болуы.

                   (reaction ағылшынша) қарсы реакция  үндеумен байланысудың нәтижесiнде  пайда болатын алушылардың үн  қосуларын жиын болады. Коммуникатор  белгiлi жарнама жасалатын тауардың  сатып алуын жарнамалық жолдауды  алушыдан жақсы болғанда күтедi.

               (feedback ағылшынша) керi байланыс  сол алушы жiберушiге хабар  жеткiзетiн қарсы реакцияны бөлiктi болады. Керi байланыс элементтер  ретiнде қарала алады: қосымша  мәлiметке коммуникаторға алушыларының  үндеуi, бiрiгiп ұқсас маркалардың жарнама жасалатын тауардың байқауы, оның тануы, оның есте қалатындығы тағы сол сияқтылар.

           Жарнамалар өңдеушiлерге есепке алуға керек онда жарнамалық коммуникацияның ЄдЄсында (шулар, noise ағылшынша) қитықтың әр түрлi тегi пайда бола алатын жағдай. Бұл терминмен жоспарланбалған бұрмалаулар сыртқы ортаның факторларының коммуникациясының процесске араласуында белгi қояды. Бұл бөгеттерден күйге көпшiлiгi коммуникациялық процесстi толық тосқауыл қоймау. Оларда, олардың ықпалының деңгейiнiң төмендетуiн мақсатпен зерттеу осыған байланысты талап ететiн жарнамалық жолдауды тиiмдiлiктiң төмендетуiн себеп бола алады.

                        Бөгеуiлдi массада үш үлкен топтар  адыраяды: физикалық, психологиялық  және семантикалығы.

Физикалық бөгеттермен  жарнамалық қалқанның сынуы басқаға, жарнамалық коммуникацияның сақтаушыларының  бұзылуын бiр мәлiметтiң қабаттауы  атауға болады; баспасөздегi жарнамадағы  жаңылыстары және баспа жарнама; тд бойынша жарнама үшiн жабдықтаудағы iркiлiстерi ) тағы сол сияқтылар.

                         Психологиялық қитықтар коммуникациялардың  процесске араласу қабылдаушы  адамдармен қоршаған шындықтың  қабылдауындағы айырмашылықтың  нәтижелерi сияқты пайда болады. Ылғи бiр ескертпе дабылдар  әр түрлi эмоциялар әртүрлi адамдарда  шақыра алады. Мысалы, олар адамдардың  нақтылы моралдiқ құндылықтары  дiни, ұлттық, саяси тиiсе алады  тағы сол сияқтылар.

                            Семантикалық қитықтар алушымен  еркiн түсiндiрiп беру жеткiлiктi жеке ұғымдардың көп мәндiлiгi  сылтаумен пайда болады. Мысалы, мысалы, кiшкентай - үлкен, күштi - әлсiз, көп және осылай ауылы,  комплект жасайтын бұйымдардың  шығарылымының көлемi өйткенi, Автоваздың  бiр фирмасы үшiн кiшкентай ), (жергiлiктi жөндеу шеберханасы) фирмасы  басқалар үшiн болып табылады  үлкен. Коммуникатор екiұштылық  және өз жолдауын түсiндiрменi көптiк бой жасыруы керек.

  Семантикалық бөгеттерге басқа елдердегi шетел коммуникаторларының жарнама жасалатын маркаларының үйлесiмсiз атаулары "әпсатте " жатқызуға болады. Мысалы: "Blue Water " ("Вотэ  бляны" -ның минералды суын марка) , "Калодерма" (сүрiк үшiн иiс май) , "Pukala " ("Пукала" арман ете марка) , "Wash Go " ("Гоу-ның iшкiлерiнiң Вошы" -ның сабынсуы) , орыс тiлдi елдер "Dolby " ("Долби" ойнататын -ның видеоаппаратурасы) .

            Сайып келгенде, жарнамалық коммуникацияның  негiзгi сұлбаның элементтерi бiздiкi  қарап шыққан. Бiз нақты талдаудан  астам кейбiреулерге оқулықтың  келесi басшыларында қайтып келемiз.. 
 

Сыртқы  жарнама түсінігі және оның өзіндік  ерекшеліктері 

Сыртқы жарнама  көбіне тұтыну тауарларын жарнамалауда тиімді құрал болып табылады, өйткені  ол ең алдымен халықтың кең көлемінің  қабылдауына арналған. Алайда, соңғы  кездері көптеген ірі өндірістік кәсіпорындар, бірлестіктер және концерндер оны престижді жарнаманың түрлі  шаралар кешенінде өз тауар белгілерін насихаттау үшін пайдаланып жүр.  
        Сыртқы жарнама объектісін орналастырудың тәртiбi мен шарттары жарнама орналасқан объектiлердiң – елдi мекендердiң шекарасы шегiндегi (қала маңындағы аймақтарды қоса алғанда) үйлердiң, ғимараттардың, жер учаскелерінің (гүлдердi немесе өзге де өсiмдiктердi арнайы тақырыптық отырғызу жолымен көгалға және үйме топыраққа жарнама орналастырған жағдайларды қоса алғанда) барлық түрлерiне таралады.  
        Сыртқы жарнаманы монтаждаған (бөлшектеген) кезде қауіпсіздікті қамтамасыз ету бөлігінде және пайдалану процесінде саяси үгіт және насихат жүргізетін, сондай-ақ қоғамдық-әлеуметтік бағыттағы мемлекеттік органдардың өзге де көрнекі ақпараты бар объектілерді елді мекендерге орналастырғанда ұсыным ретінде қолданылуы мүмкін және маңызды халықаралық, республикалық немесе өзге де маңызы бар оқиғаларды, халықтың арасындағы танымал мемлекеттік және қоғамдық мүдделерде өткізілетін іс-шараларды баяндайды.  
Сыртқы жарнама:  
1) көлiк құралдарында (әуе шарларын, аэростаттарды, дирижабльды, тұрақсыз жүзу құралдарын қоса алғанда) орналасқан жарнамаға (жарнамалық ақпаратқа);  
2) қалалық жерлерде жарнаманы тарату құралы ретiнде адамдар мен жануарлар қатысатын жарнамаға (жанды жарнама);  
3) сауда, қоғамдық тамақтану, тұрмыстық қызмет көрсету кәсiпорындарының (дәрiханаларды қоса алғанда) витринасын (терезесiн) iшкi ресiмдеуге, егер осы ресiмдерде тек осы кәсiпорындар өткiзетiн тауарлар, жұмыстар мен қызмет көрсетулер туралы жарнамалық ақпарат болса;  
4) көрменiң жұмысы кезiнде оның аумағында орналасқан және тауарлар мен өзге де өнiмдердiң жарнамасы, сондай-ақ көрмеге қатысушылардың жұмыстары және қызмет көрсетулерi бар көрмелiк экспозицияға;  
5) көрнекі жарнамалық ақпарат болмағанда таратылатын дыбыстық (аудио) жарнамаға қолданылмайды.  
Сондай-ақ ресми мерекелер, мәдени және спорттық акциялар мен iс-шаралар өткiзген кезде елдi мекендердi безендiру объектiлерi мен жабдықтары, көлiк және жаяу жүру қозғалысын реттейтiн жол сiлтемелерi мен белгiлерi, ақпараттық кестелер, мекемелiк тақталар мен маңдайша жазулары, салынып жатқан объектiлердiң (кешендердiң) паспорттарын қоса алғанда, өзге де паспорттық немесе адрестiк ақпараттар Ереженiң мәнi бола алмайды.  
              

                                 Сыртқы жарнаманың түрлері

   Сыртқы  жарнама түрлеріне сөрелерді,  дүкен ішілік жарнама элементтерін (нұсқағыштар, ақпараттық табло,  ақша көрсеткіштері және т.б.), маңдайшаларды, кеңсе, қабылдау  бөлмесі және басқа да қызметтік  орынжайларды, қызмет көрсетуші  қызметкерлер арнайы киімдерін  жатқызуға болады.  
   Сыртқы жарнама көп жағдайларда үлкен ара қашықтықта және жүре бара қабылданатындығына байланысты, негізінен, қысқа да мәнді хабарды білдіреді. Бұл жарнамалық материалдарды көркем суретті рәсімдеуде фирмалық нышандардың негізгі элементтеріне (тауар белгісі, фирмалық блок, фирмалық түс) көп көңіл бөлінеді.  
   Жарнамалық қалқандар, панно, афишалар және транспоранттарды негізгі транспорттық және жаяу жүргіншілер магистралдарында, алаңдарда, стадиондар, спорт сарайлары фойелеріне, спорт алаңдары, жәрмеңкелер мен көрмелерге және басқа да адамдар көп жиналатын жерлерге орнатуға болады.  
Жарық маңдайшалар, электронды табло және зкрандарды түрлі тауарларды жарнамалау үшін орталық көшелер мен алаңдарда, қызықты шараларда қолданады.  
    Сөрелер, дүкенішілік жарнаманың түрлі элементтері көп жағдайда сатып алушылар санасына сауда кәсіпорнының бейнесін қалыптастырады, болашақ сатып алуға себепші болады. бөлімдердің фирмалық нұсқағыштары, түрлі жарнамалық-ақпараттық қабырғалар және панно, ашық анық салынған ақша көрсеткіштері сауда залдарында бағдарлауды жеңілдетеді, тауарларды тез таңдауға мүмкіндік береді. Осының бәрі, ақыр аяғында, бұл сауда кәсіпорынның тиімді жұмыс жасауына және сатып алушылардың жақсы көңіл қабылдауларына жәрдемдеседі.  
    Фирмалық маңдайшалар, шығу есіктерін нұсқағыштар, кеңселер, қабылдау бөлмесі мен қызметтік орынжайлар интерьерлерін безендіру, қызметкерлердің арнайы киімдері кәсіпорынның іскери әріптестері мен тұтынушылар үшін имиджін жасайтын фирмалық стилдің маңызды құрамдық элементтері болып табылады.  
   Көліктегі жарнама түрлі көлік көлік құралдарына (жүк автокөліктерінің борттарына, автобустарға, пойыз, трамвай, троллейбустар және т.б.) орнатылған түрлі жарнамалық хабарларды білдіреді. Кейде жарнамалық хабарларды көлік құралдарының ішіне де орнатады. Сондай-ақ, сыртқы жарнаманың түрлерін темір жол вокзалдарына, автобекеттерге, әуежайларға орналастырады.  
   Сыртқы жарнамалармен жұмыс жасайтын жарнама берушілер мен жарнама агенттіктеріне сыртқы жарнама нысандарының негізгі қызметі басқа бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланған жарнамаларға тауар маркасы немесі фирма атауы жөнінде еске түсіру жолымен толықтырулар енгізуге арналғандығын жадыларына сақтаған жөн.  
   Сыртқы жарнама – бұл адамға үйде немесе жұмыста емес, көшеде немесе сапар кезінде жеткізуге мүмкіндік беретін әсер ету құралы. Қазіргі заманғы қоғамда сыртқы жарнамамен халықтың үлкен бөлігі күнде кездесіп отырады.  
Сыртқы жарнамалар үшін бес маңызды талаптар бар (2сурет).  
 
                     Сыртқы жарнамалар үшін маңызды талаптар